Atölye BİA’da ikinci gün: Hak odaklı habercilik, fotoğraf ve dijital araçlar

Atölye BİA’nın düzenlediği Temel Gazetecilik Atölyesi, farklı şehir ve üniversitelerden sekiz katılımcıyla ikinci günüyle devam etti.

9 Ekim’e kadar sürecek olan atölyenin ikinci gününde (bugün) Atölye BİA Yerel Haber ve Ağ Koordinatörü Nazan Özcan “hak odaklı habercilik”, fotoğrafçı Mehmet Kaçmaz “haber fotoğrafçılığı”, gazeteci Mehmet Şafak Sarı da “gazeteciler için dijital araçlar”ı anlattı.

TIKLAYIN – Atölye BİA Eğitim Videosu – Haber fotoğrafçılığı nedir?

TIKLAYIN – Atölye BİA Eğitim Videosu – Hak odaklı habercilik nedir?

Katılımın ücretsiz olduğu Temel Gazetecilik Atölyesi’nde atölye katılımcıları, atölye boyunca hak temelli özel haberlerini de hazırlayacak. Özel haberlerini üretecek olan katılımcıların haber oluşturma süreçlerinin kolaylaştırıcılığını ise gazeteciler Ahmet Tulgar ve Rengin Arslan ile Atölye BİA Yerel Haber ve Ağ Koordinatörü Nazan Özcan yapacak.

Gazetecilikte taraf olmak

Atölye, Özcan’ın “hak odaklı habercilik” sunumuyla başladı.

Özcan, şunları aktardı:

“Hak odaklı gazetecilik yapabilmek için öncelikle haklarımızı bilmemiz gerekir. Yazılı haklarımız vardır. Haklarımızı bilmezsek, hangi hakkımızın elimizden alındığını da bilemeyiz. Dolayısıyla haklarımızı bilmezsek, hak odaklı habercilik de yapamayız. Gazeteci bir anlamda sesi duyurulmayan kişilerin, sessizlerin sesi olmalıdır. Bunu yaptığında hak odaklı habercilik yapmış olur.

“Haberlerinizi yaparken; hak nedir, hukuk nedir, sözleşme ne diyor, kanun ne diyor diye bakmanız gerekiyor. Dolayısıyla yazılanın aksine bir durumsa hak ihlali mevcuttur ve kaynağınızı da göstererek bunu haber yapabilirsiniz.”

“Gazetecilerin kamuyu bilgilendirme sorumluluğu vardır. Gazeteciler barışa hizmet etmeli. Gazeteciler ayrıca yaptıkları haberlerle hedef gösterilmekten de korkmamalı. Siz doğru yerde duruyorsanız ve etik kurallara göre haber yapıyorsanız, haberiniz eleştirilebilir, bunda sorun yok. Siz bunun için meslekten vazgeçmemelisiniz. Gazetecilikte ısrarcı olun.”

“Tarafsız habercilik mümkün değil. Gazetecinin tarafsız olmak gibi bir misyonu da yok. Gazeteci mağdur olandan yana taraf olmak zorundadır. Bir yerde savaş varsa, barıştan yana olmak zorundadır. Medyada sözü yer almayanın, görülmeyenin ve duyarsız kalınanın sözünü aktaran olmalıdır, mikrofon uzatmalıdır. Toplumsal eşitliği sağlamakla ve kamuya karşı sorumlu olduğu için bunu sağlamak adına dezavantajlı kesim kimse, onun yanında olmalı.”

Özcan, katılımcılara hak odaklı habercilik örneklerini göstererek, sorunlu noktalara da değindi.

İyi bir fotoğrafın etkili ayakları

Özcan’ın ardından, öğleden sonraki oturumda fotoğrafçı Mehmet Kaçmaz, haber fotoğrafçılığı anlattı.

Bazı fotoğrafların diğerlerinden neden daha iyi olduğunu, fotoğrafın iyi olmasının ölçülebilir bir tarafının olup olmadığını anlatan Mehmet Kaçmaz, “Her bir görüntü iki tarafımıza hitap eder. Bir taraf kalbimiz bir taraf beynimiz. Fotoğraf kalpte duygu yaratır, sonra beynimizde bilgi oluşturur. Bu iki taraf, iyi bir fotoğrafın etkili iki ayağıdır” dedi.

Kaçmaz, fotoğrafçının iki temel görevini şöyle açıklıyor;

• Fotoğrafçı fotoğraf çekerken mekanı sınırlar, kendine bir pencere belirler.
• Fotoğrafçı hangi zaman aralığında deklanşöre basacağına iyi karar vermelidir. Dolayısıyla bu iki unsur, iyi bir fotoğrafı belirler.

Kaçmaz, etkili ve iyi fotoğraflarla ilgili şunları da ekledi;

• Anın ortaya konduğu fotoğraflardır.
• Okuyucuyu soru sormaya teşvik eder.
• Okuyucuya yeni bir bakış açısı önerirler.
• Sembolik değerleri yüksek ve çoğunlukla zamansızdırlar.

Fotoğraflar üzerinden okuma yapıldı ve aynı fotoğrafın yaratacağı iki ayrı bağlam tartışıldı. Manipülasyona uğramış fotoğraf örnekleri değerlendirildi.

Kaçmaz, fotoğraf çekme unsurlarından an, açı, mesafe, ölçeği ve fotoğraf bağlamını, sunumunu anlattı, basın fotoğrafçısında var olması gereken etik kodlara ve fotoğraf alt yazısına değindi.

Kaçmaz’ın ardından ise, gazeteci Mehmet Şafak Sarı, katılımcılar için faydalı olabilecek dijital araçlardan bahsetti.

İnteraktif araç kullanımının önemi

Mehmet Şafak Sarı’nın Atölye BİA web sitesi için hazırladığı “Gazeteciler için Dijital Araçlar” eğitim notuna buradan ulaşabilirsiniz.

Oturumda;

• Aramak-istihbarat
• Sosyal medya
• Pratik araçlar
• Görselleştirme
• Faydalı siteler üzerine konuşuldu.

Sarı, “Hepiniz biliyorsunuz, yeni medya teknolojileri interaktif olarak her şeyi yapabildiğimiz bir süreç. Bu sürecin en büyük kazananı da sosyal medya oldu” diyerek oturumuna başladı. Sarı, yapılan araştırmalar üzerinden, sosyal ağ kullanıcı sayılarının ne ifade ettiğinden bahsetti ve şöyle devam etti:

“Bu sosyal mecralarda haber üretim süreçlerinde mutlaka olmalıyız. İzleyicilere, içeriklerimizi dağıtmalıyız ve bu mecraları da çok etkin bir şekilde kullanmalıyız.

Sarı, gelişmiş arama ve görsel arama yöntemlerini anlattı. TinEye, Reverse Image Search araçlarından bahsetti.

Atölye yarın röportaj&söyleşi teknikleri ve haber atölyesi oturumlarıyla devam edecek.