Mural Ankara, engelli kadınların hikayesini aktarıyor

*Manşet fotoğrafı ve fotoğraflar: Serhat Şatır

Engelli kadınların şehirde yaşadığı sorunları sanat yoluyla ifade eden mural (duvar ressamlığı) etkinliği, 7-9 Ekim tarihlerinde gerçekleşecek olan Engelsiz Filmler Festivali’nin yan etkinliği olarak tasarlandı.

“Mural Ankara” üzerine Engelsiz Filmler Festivali Program Koordinatörü Ezgi Yalınalp ve klinik psikolog ve engelli hakları aktivisti Beyza Ünal ile konuştuk.

“Mural sanatı, bir sorunu ifade aracı”

Engelsiz Filmler Festivali Program Koordinatörü Ezgi Yalınalp, yabancı olduğumuz bir kavram olan “mural” hakkında bizleri şöyle bilgilendiriyor;

“Mural sanatı, insanların mağaralara çizdiği resimlerle ortaya çıkmış bir sanat. İçimizde olan bir şey, kendimizi ifade etmenin ve yaşadığımız şeyi orada bir şekilde görünür kılmanın aracı aslında.

“Şehrin duvarlarına boyanmış olmalarından dolayı kamusal alanda bir sorunu gündeme getirmede güçlü bir ifade aracı.

“Tarihsel olarak komitelerin sorunlarını aktarma konusunda Mural sanatı çok fazla başarılı olmuştur.”

Yalınalp, engelli kadınların şehirde yaşadığı sorunlar üzerinden mural etkinliğini gerçekleştirmek istediklerini dolayısıyla bu konuda engelli kadınların yaşadığı problemlere dair bir kapı açılacağını söyledi.

“Engelli kadınların sesini duyuracak”

Beyza Ünal, klinik psikolog. Aynı zamanda Türkiye’de engelli kadınların yaşadığı zorluklara hak temeli bir yaklaşımla çözüm getirmeyi amaçlayan Engelli Kadın Derneği’nde çalışıyor.

Ünal, farkındalık arttırıcı çeşitli etkinliklere katıldığını ancak Mural sanatının onun için bir ilk olduğunu ve Mural sanatını görünürlük açısından çok önemli bulduğunu söyledi ve şöyle devam etti:

“Hem Ankara’nın oldukça yoğun bölgelerinin seçilmesi hem de 3 farklı yerde engelli kadını temsil eden resimlerin olacak olması bence çok değerli. Bunun dışında burada yaptığımız şey sanatçıların kendi kendilerine “Ben engelli kadınlarla ilgili bir şeyler çizeceğim” demesinden farklı olarak bizleri dinleyerek ve bizlerden yola çıkarak yapacakları bir şey olması dolayısıyla engelli kadının sesini duyurabilecek bir etkinlik olduğunu düşünüyorum. Bu yüzden de bana çok değerli geliyor.”

Sanat yoluyla verilen mesajlar çok değerli

Beyza Ünal, engelli kadınların güçlü yanlarını ortaya çıkartacak bu tarz sanat etkinliklerin verdiği mesajların çok önemli ve ihtiyaç duyulan şeylerden biri olduğunu söyledi.

“Şartlar hiç kimse için kolay değil ancak engelli bireyler için hiç kolay değil. Bunun farkında olmak önemli. Bu yaşadığımız sorunların kendi bedenlerimizdeki çeşitli sakatlıklardan kaynaklanmadığını aksine, toplumun aslında bizim ihtiyaçlarımıza göre düzenlenmemesiyle alakalı bir mesele olduğunu öncelikle hatırlamaları en önemlisi.

“Bir de engelli kişilerle iletişim halinde olunmalı, toplum engelli kişileri çok yalnızlaştıran bir etkiye sahip ya kendi evinize kapanmak zorunda kalıyorsunuz, çıkamıyorsunuz ya engelli birileri ile görünmek istemiyorsunuz ki bunlar insanı çok zayıflatan şeyler aslında.”

“Muralların aktivist bir yanı var”

Çizilen murallar, engelli kadınların hikayesinden yola çıkılarak çizilecek. Bunun da Mural sanatının en aktivist yanı olduğunu söyleyen Ünal şöyle devam etti:

“Çünkü bir gerçekliğe dayanıyor ve bunu yansıtmaya çalışıyor. Aynı zamanda ön yargıları değiştirmeyi sağlayabilecek bir güce sahip. Engelli hakları meselesini ortaya koyup engelli kişilerin güçlenmesi amacıyla bir şey yaptığınız zaman zaten bu aktivist bir eylem oluyor aslında mural sanatı da tam bunu yapabilecek güce sahip, şu anda yapılan bunu hedefleyen bir şey olduğunu düşünüyorum. Toplumu geliştirmeye yönelik gelişim aslında.

Ünal, Türkiye’de engelli kadınların karşılaştırdığı çoklu ayrımcılığa karşı mücadele ediyor ve mücadelesi için son olarak şunları ekliyor:

Engelli haklarının farkına varılmasını ve bu konuda da güçlenmelerini talep ediyoruz. Engelli kadınlar ve devletteki kişilerle, bakanlık ve belediyelerle çalışarak onlara yükümlülüklerini hatırlatmak bu konuda farkındalıklarını arttırmak anlamında çalışmalar yürütüyoruz, yürüteceğiz.

* Yapılmış olan Mural çalışmalarını şu adreslerde görebilirsiniz; 

– Abay Kunanbay Caddesi No:4, Barbaros Mahallesi, Çankaya

– Sakal Kafe Pub, Kennedy Caddesi, No:13, Çankaya

– Büklüm Sokağı No:29, Kavaklıdere Mahallesi, Çankaya

* British Council Turkey iş birliği ile gerçekleşen etkinlikte yer alan aktivistler de şöyle;

Gazeteci, fotoğrafçı ve Engelsiz Sanat Derneği danışmanlarından Elif Gamze Bozo, klinik psikolog ve engelli hakları aktivisti Beyza Ünal ve Engelli Kadın Derneği’nde gönüllü ve yönetim kurulu üyesi Fatma Köseoğlu Güldal. Aktivistlerle birlikte çalışacak sanatçılar ise Friz (Belfast), Ekin Kılıç Ezer ve Yeşim Paktin (İstanbul).