‘Ayıpsız’ konuşalım: Cinsellik, seks ve HPV

kadinhaklari.org, 2018’den beri 4000’den fazla şiddet gören kadına ulaşmış bir platform. Stratejileri, şiddet gördüğünün farkında olmayan, anonim kalarak bilgi almak isteyen, henüz destek mekanizmasına ulaşmamış kadınlara proaktif bir şekilde ulaşmak. Tasarlanan hukuki bilginin arama motorları aracılığıyla şiddet gördüğünü beyan eden kadınlara ulaşmasını sağlıyorlar.

Platformun kurucusu Handan Uslu, kadın hakları alanında birçok çalışmada yer almaya devam ediyor. Bunlardan biri de Ayıpsız belgesel serisi.

Ayıpsız serisi Mental Klitoris podcast serisinin yapımcısı Hazal Sipahi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Irmak Saraç, Psikiyatrist Dr. Seven Kaptan, Melis Turanlıgil ve Avukat Yıldız Tuğçe Erduran‘ın uzman görüşlerini paylaştığı belgesel bölümleri üzerine kurulu. Cinsellik tabusunu toplumsal cinsiyet açısından ele alırken izleyicilere de cinsel sağlık, kadın orgazmı ve haz ile ilgili bilgiler sunuyor. Birinci bölüm olan Cinselliğin Bedeli‘nde toplumsal cinsiyet rollerinin yarattığı tabular konuşulurken, 31 Ocak Pazartesi günü yayınlanan ikinci bölüm HPV’de ise cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunma ve HPV aşısının önemi tartışılıyor.

İkinci bölüm: HPV

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların konuşulduğu ikinci bölüm olan HPV’de; enfeksiyonların cinsel yönelim, ekonomik sınıf, toplumsal konumdan bağımsız olup sadece korunmaya bağlı olduğu vurgulanıyor. Bu kadar yaygın bir enfeksiyonun toplum tarafından konuşulmaması, görmezden gelinmesi kadınlar için 40’lı yaşlarda rahim ağzı kanserine sebep olabiliyor. HPV’nin çok hızlı bulaşan bir virüs olduğu belirtilirken, birleşme olmasa da temas yoluyla bulaşabildiği için kondomun yüzde 50 koruma sağladığı söyleniyor.

Belgeseldeki uzmanlar yüzde 50 koruma oranının korunmamaktan iyi olduğunu ve kondomun cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlardan koruduğunu da belirtiyor. Özellik HPV aşısına erişimde yaşanan maddi zorluklar, sağlık sisteminde görmezden gelinmesi ve jinekolojik muayene sırasında uygulanan şiddet kadınların kendi cinselliklerini suçlamasına sebep oluyor.

Ayıpsız serisinin yönetmeni ve kadinhaklari.org’un da kurucusu Handan Uslu ile belgesel sürecini ve kadın hakları alanlarındaki çalışmalarını konuştuk.

Cinsiyet temelli ayrımcılık

Ayıpsız serisin fikrinin çıkış noktasını sorduğumuz Handan Uslu, soruyu şöyle yanıtlıyor:

“İki temel talebimiz var aslında: Devletin HPV aşısını ücretsiz karşılaması ve smear testini teşvik etmesi gerekli. Sağlık politikasındaki bu ihmaller yüzünden vulvalı kişiler rahim ağzı kanserinden hayatını kaybediyor, kaybetmeye de devam edecek. Yaşadıklarımızı feminist bir perspektiften incelersek, aslında yaşadığımız birçok olumsuz tecrübenin altında cinsiyet temelli ayrımcılık olduğunu görebiliriz, sağlık alanında yaşadığımız sorunlar da buna dahil.

“HPV virüsü ile ilgili birçok vulvalı kişi sorun yaşarken, medyada bu konunun hiçbir görünürlüğünün olmadığını fark etmiştim. HPV oldukça yaygın bir virüs, yetişkinlerin yüzde 80’inde bir noktada görülüyor. Vücut genelde bu virüsü vücuttan atıyor, ancak bazı durumlarda rahim ağzı kanseri başta olmak üzere HPV virüsü kansere ya da genital siğile yol açabiliyor. Oldukça sıkıntılı bir sağlık problemini, tabular yüzünden çoğu kadın yalnız, kendini sorgulayarak yaşama durumunda kalıyor. Ancak bu kadar yaygın bir virüsün ve tedavisi hakkında konuşmaya ve bilgilenmeye ihtiyacımız var.”

“Yanlış politikalar yüzünden ölümler”

Toplum sağlığı açısından bakarsak, HPV probleminin aynı zamanda devletin sağlık politikalarıyla doğrudan ilgili olduğunu belirten Handan Uslu, HPV aşısının vatandaşlara ücretsiz olarak sunulmadığı için sadece maddi durumu iyi olan kişiler kendilerini koruyabiliyor diyor ve ekliyor:

“Rahim ağzı kanseri aynı zamanda engellenebilen nadir kanser türlerinden biri ve smear testi yapılırsa kanser oluşmadan engellenebilir. Devletin bu testin yapılması için daha çok farkındalık çalışması yürütmesi gerekiyor. Bir sağlık problemi engellenebilecekken, yanlış politikalar yüzünden ölümler yaşanıyor ve bunun değişmesini istiyoruz.”

“Yarattığımız diyalog bu projenin en anlamlı çıktısı”

Ayıpsız serisi hakkında aldıkları tepkileri sorduğumuzda ise hiç olumsuz tepki almadıklarını belirten Handan Uslu şöyle devam ediyor:

“Söyleşilerimize beklemediğimiz kadar çok kişi katıldı, ilk bölüm yaklaşık 50 bin kişi tarafından izlendi. Söyleşilerde birçok konuya değindik, ilişkilerde cinsel problemler, rıza alma, duygusal şiddet, sınırlar gibi. Bu yarattığımız diyalog alanında insanlar kendilerini güvende hissetti ve böyle bir paylaşım alanına ihtiyaç duyduklarını söylediler. Yarattığımız diyalog ortamı sanırım bu projenin en anlamlı çıktısı oldu.”

Belgeselin ikinci bölümünü buradan izleyebilirsiniz.