Atölye BİA’da 2022: Neler yaptık?
IPS İletişim Vakfı/bianet’in yürüttüğü Atölye BİA, hak odaklı haberciliği yaygınlaştırmak amacıyla gazetecilere, işsiz bırakılmış gazetecilere, iletişim fakültesi öğrencilerine ve gazetecilik yapmak isteyen herkese açık, ücretsiz atölyeler düzenliyor.
Atölye BİA ile birlikte IPS İletişim Vakfı’nın 2002-2007 aralığında düzenlediği temel gazetecilik, kadın, çocuk, insan hakları odaklı habercilik eğitimleri ve 2008-2017 arasında yapılan Okuldan Haber Odası (OHO) programları yıl içine yayıldı ve ilgilenen herkese açık hale geldi.
2022’de 2 Temel Gazetecilik, 2 Uygulamalı Haber Atölyesi‘nin yanı sıra Podcast, Haber Fotoğrafçılığı, Kürtçe Hak Odaklı Habercilik, Mülteci Haberciliği, Gıda-Beslenme ve Dijital Mecralar olmak üzere 6 Tematik Habercilik Atölyesi düzenledik.
Ayrıca Kültür-Sanat Haberciliği, Spor Haberciliği, Magazin ve Yaşam/Toplum Haberciliği konularında 4 başlıklı bir Tematik Atölye Serisi ile Yargı Haberciliği, Dış Habercilik, Araştırmacı Gazetecilik ve Ekonomi Haberciliği konularında da yine 4 başlıklı bir Tematik Webinar Serisi yaptık.
2022’de atölyelere 458 kişi katıldı. 90 gazeteci, 24 işsiz gazeteci, 61 gazetecilik öğrencisi ve 280 gazeteciliği yakından anlamak isteyen farklı alanlardan kişilerle bir araya geldik.
53 farklı şehirden ve 24 farklı üniversiten öğrenci bu yıl aramızdaydı. 37 eğitmen (gazeteci, akademisyen, avukat) atölyelerimizde sunum yaptı.
Katılımcıların 98 haberini hem Atölye BİA’da hem bianet’te yayınladık.
Temel Gazetecilik ve Uygulamalı Haber Atölyeleri
Atölye BİA, 16-21 Mayıs ve 5-9 Ekim tarihlerinde Temel Gazetecilik Atölyesi, 6-10 Haziran ve 21-25 Kasım tarihlerinde de Uygulamalı Haber Atölyesi düzenleyerek, katılımcılarının hak odaklı haber yazma uygulamasına ağırlık verdi ve hak odaklı haberciliğin korunması ve geliştirilmesine katkı sundu.
Hak temelli habercilik için temel becerilerin aktarıldığı Temel Gazetecilik Atölyesi programında,
- Haberin ne olduğu ve nasıl yazıldığı,
- Editöryal süreçlerin nasıl olduğunu,
- Hak odaklı haberciliğin ne olduğu, nasıl yapıldığı ve örneklerinin neler olduğunu,
- Haber fotoğrafçılığını,
- Röportaj&söyleşi tekniklerini,
- Dijital araçları,
- İddianameden ve dava tutanaklarından haber yazımını konuştuk.
- Türkiye okumaları yaparak, baskı dönemlerinde gazetecilik üzerine tartışmalar yürüttük.
- Haber Atölyesi oturumlarında Türkiye gündemini tartıştık.
“Temel Gazetecilik” ve haber yazım uygulaması temelli “Uygulamalı Haber Atölyesi” programlarında, yürütücü Atölye BİA Yerel Haber ve Ağ Koordinatörü Nazan Özcan’a gazeteci Özlem Akarsu Çelik ve gazeteci Rengin Arslan eşlik etti.
Sunumlar: Prof. Dr. Nilgün Toker (felsefeci), Sedat Yılmaz (gazeteci), Banu Güven (televizyon habercisi, gazeteci), Mehmet Şafak Sarı (gazeteci), İrfan Aktan (gazeteci), Özcan Yurdalan (haber ve belgesel fotoğrafçısı), Mehmet Kaçmaz (fotoğrafçı), Erol Önderoğlu (RSF Türkiye temsilcisi-BİA Medya Gözlem Raportörü), Ayça Söylemez (bianet insan hakları editörü).
Atölyede katılımcıların hazırladıkları haberlerden birkaçı:
- Çanakkale’de uzman hekim kadroları aylardır doldurulamıyor
- Dokuz yılını midyeye verdi ama hiç midye yemedi
- Diyarbakır’da bir “Kadın Çarşısı”: Hem üretiyorlar hem satıyorlar
- “Pandora bu evrenin en önemli gezegeni oldu”
- “Cezaevlerinde iç çamaşırı alamayan mahkumlar var”
- “Yapılacak dolgu alan ile Süleymanpaşa sahili kapanacak”
- Dedeoğulları’nın evi müze oluyor: “İnsanlığın utanması için”
- Gaziantep Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde parmak izi ile yoklama
Tematik Atölyeler
Podcast
2-6 Mart tarihlerinde hibrit şekilde (yüz yüze ve çevrimiçi) Uygulamalı Podcast Atölyesi yapıldı. Katılımcıların, teknik ve teorik olarak podcast yayıncısı olabilecek donanıma sahip olmalarını hedefledik.
TIKLAYIN – Uygulamalı Podcast Atölyesi’nde ilk gün: Podcast nedir?
TIKLAYIN – Uygulamalı Podcast Atölyesi’nde ikinci gün: A’dan Z’ye podcast
Haber Fotoğrafçılığı
10-13 Mayıs tarihlerinde yüz yüze şekilde Uygulamalı Haber Fotoğrafçılığı Atölyesi yaptık. Atölyeyi, haber ve belgesel fotoğrafçısı Özcan Yurdalan yürüttü. Yurdalan’ın yanı sıra atölye programında Nazan Özcan, Sidar Bayram, Altan Bal, Serra Akcan, Mehmet Kaçmaz ve Abdurrahman Antakyalı da eğitmen olarak yer aldı.
TIKLAYIN – Haber Fotoğrafçılığı: İlkeler, mecralar ve ABC’si
TIKLAYIN – Görsel habercilik, toplumsal bellek ve fotoğraf
Atölye programında katılımcılar foto-röportaj hazırladı:
- Ramazan ve Bergüzar ile kediler, köpekler
- Galata’da bir balıkçı: Beşbinaz Çakmaktaş
- Tarihe ‘tatlı’ bir yolculuk: İnci Pastanesi
Mülteci Haberciliği
Sunum: Hale Gönültaş (Gazeteci)
27-29 Haziran’da ise üç günlük, yüz yüze şekilde mülteci odaklı haber yazım atölye çalışması da içeren bir Mülteci Haberciliği Atölyesi düzenledik.
TIKLAYIN – “Mültecileri dinlemeli, hikayelerini aktarmalıyız”
Katılımcıların hazırladığı mülteci hakları odaklı haberler:
- Türkiye’de 750 bin “vatansız” yenidoğan var
- Mülteciler yoksulluk ve yoksunluk sarmalında
- Suriye’nin kayıp çocukları nerede?
- Suriyeli mülteci Usta’nın vizöründen: “Sürgünde Bir Yıl”
- İş kazalarında ölen mülteci işçilerin akıbeti
- “Dertsiz bir yaşamdan cehenneme nasıl böyle hızlı geçmiştik?”
Gıda, Beslenme ve Sağlık Haberciliği
5-6 Kasım’daki atölye ise Gıda, Beslenme ve Sağlık Haberciliği üzerineydi. Gıda mühendisi Dr. Bülent Şık katılımcılara, gıda ve beslenme üzerine genel bilgileri ve gıda, beslenme ve sağlık arasındaki ilişkiyi anlattı. Katılımcılarla gıda, beslenme ve sağlık odaklı habercilik uygulama çalışması da yapıldı.
TIKLAYINIZ – Şık: “Sağlık zararına yol açmamak için sorgulayıcı gazetecilik gerekli”
Kürtçe Hak Odaklı Habercilik/Diyarbakır
Kolaylaştırıcı: Aren Yıldırım (bianet Kurdî editörü)
Sunumlar: Ferid Demirel (bianet Kurdî editörü), Murat Bayram (gazeteci, Botan International), Erselan Aktan (avukat), Hatice Kamer (gazeteci), Sertaç Kayar (gazeteci-fotoğrafçı)
TIKLAYINIZ – Diyarbakır’da Kürtçe Hak Odaklı Habercilik Atölyesi yapıldı
Dijital Mecralar Atölyesi
Yürütücü ve sunucu: Pınar İlkiz (İletişim ve Geliştirme Direktörü/ Pikan Ajans)
Başlıklar: Yeni medya mecraları, yeni medyada yazmak, yeni medya için görselleştirme ve zenginleştirme araçları ve uygulama.
TIKLAYINIZ – Dijital Mecralar Atölyesi, gazeteci ve STK’ların katılımıyla tamamlandı
Tematik Atölyeler/Bahar dönemi
Kolaylaştırıcı: Doç. Dr. Sevilay Çelenk (İletişimci)
Kültür-Sanat Haberciliği: Efnan Atmaca (Milliyet) ve Erkan Aktuğ (Hürriyet)
Spor Haberciliği: Bağış Erten (Eurosport Türkiye Genel Yayın Yönetmeni)
Magazin haberciliği: Tuğrul Eryılmaz (Gazeteci, T24)
Yaşam ve Toplum Haberciliği: Pınar Öğünç (Gazeteci, yazar)
Atölye serisinin kayıtlarını YouTube kanalımızdan izleyebilirsiniz.
Webinar/”Ne Yiyoruz, Ne Biliyoruz?”
Sunumlar: Dr. Bülent Şık (Gıda mühendisi, akademisyen)
Webinar serisinde, iklim krizi odağında, gıda ve beslenme sorunları ve çözüm yolları konuşuldu; halk sağlığı, gıda güvenliği ve pestisit gibi konularda ilgili tartışmalar yürütüldü.
Webinar kayıtlarını buradan izleyebilirsiniz.
Bülent Şık’ın anlattıklarını okumak için ilgili haberler:
- Şık: “İklim krizi meselesini çözsek dahi, toksik madde kirliliği kalacak”
- Şık: İklim krizi bize alt-üst oluşu ifade etmeli
- Şık: Sorun toksik maddeler, çare ise kamusal bir politika
- Şık: Kamusal sağlık programlarının ortak noktası ‘çocuklar’ olmalı
Ekoloji Haberciliği Buluşmaları/Ekim-Kasım
Mersin, Rize ve Çanakkale illerinde, çevre ve sivil toplum örgütleriyle bir araya gelerek, gazetecilerin, aktivistlerin ve örgüt temsilcilerinin deneyimlerini ve verdikleri mücadeleleri dinledik.
Kolaylaştırıcı: Nazan Özcan (Atölye BİA Yerel Haber ve Ağ Koordinatörü)
Mersin buluşması sunumu: Özer Akdemir (gazeteci, Evrensel)
Mersin katılımcılarının kurumları: Ekolog Derneği, Ekoloji Politik, Mersin Tabip Odası, Günebakan Yerel Ekolojik Gündem, Halkların Demokratik Kongresi (HDK), İHD Mersin Şube, Mersin Çevre ve Doğa Derneği (Merçed), Çukurova İnsan Tohum ve Toprak Atölyeleri (ÇİTTA), Mersin Haberci Gazetesi, Kültürhane, T24, Atatürkçü Düşünce Derneği, Emek Gençliği, Siteler Arası Dayanışma Derneği, Mersin Üniversitesi.
Rize buluşması sunumu: Pelin Cengiz (gazeteci, Artı TV)
Rize katılımcılarının kurumları: Hopa Halkevi, Emek Partisi Hopa, Şifa Heybesi, Hemşin Yaşam Derneği, kuzeyteve, ANKA Haber Ajansı, Yeşil Artvin Derneği, Fatsa-Ünye Doğa Koruma Derneği, Karadeniz İsyandadır Platformu, Evrensel Gazetesi, Derelerin Kardeşliği Platformu (DEKAP), Haber Rize, Fındıklı Belediyesi, Emek Partisi Fındıklı.
Çanakkale buluşması sunumu: Özgür Gürbüz (gazeteci, Birgün)
Çanakkale katılımcılarının kurumları: İda Dayanışma Derneği, Çanakkale Yerel Kalkınma Derneği, Çanakkale Olay Gazetesi, Çanakkale Gündem Gazetesi, Kazdağı Koruma Derneği.
Ahmet Tulgar’ı kaybettik
Gazeteci-yazar Ahmet Tulgar evinde geçirdiği kalp krizi nedeniyle 63 yaşında hayata veda etti. türkiye medya tarihi için önemli BİRİ olan Tulgar, IPS İletişim Vakfı/ bianet’in 2008-2017 arasında yapılan Okuldan Haber Odası (OHO) programlarında eğitmen olarak yer aldı. 2018’den itibaren de Atölye BİA programlarının süpervizörlüğünü yaptı.
Atölye programlarında, söyleşi&röportaj anlatımlarının yanı sıra, haber atölyelerinde katılımcıların haber üretim süreçlerine mesleki birikimleriyle katkı sundu. Kendisini sevgiyle anıyoruz, özleyeceğiz…
Ahmet Tulgar’ın ardından || Hış hışı hançer boynuma le ley
Ahmet Tulgar’a veda: Kaybı bizim için çok büyük
Tematik Webinarlar/Güz dönemi
Kolaylaştırıcı: Nazan Özcan (Atölye BİA Yerel Haber ve Ağ Koordinatörü)
Yargı Haberciliği: Alican Uludağ (Yargı muhabiri, gazeteci)
Dış Habercilik: Işın Eliçin (gazeteci, Medyascope)
Araştırmacı Gazetecilik: Bahadır Özgür (gazeteci, ekonomi yazarı)
Ekonomi Haberciliği: Çiğdem Toker (gazeteci, ekonomi yazarı)
Webinarların kayıtlarını buradan izleyebilirsiniz. Atölye BİA’da hazırlanan tüm haberlere ve atölye haberlerine de buradan ulaşabilirsiniz.
2023’te de, daha fazla gazeteciye, iletişim fakültesi öğrencilerine ve ilgilen herkese ulaşabilmek dileğiyle… İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı’na (SIDA) destek için teşekkürlerle.