Engelli çocuklar anaokuluna alınmadı
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi’nin bünyesinde yer alan Valide Malhatun Anaokulu ve Gündüz Bakım Evi, özel eğitim değerlendirme kurulu raporuyla kendisine yönlendirilen engelli iki öğrenciyi kabul etmedi.
Okul, Temmuz 2020’de Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Osmangazi Üniversitesi arasında imzalanan protokolü gerekçe olarak gösterdi.
Protokolde kayıt şartlarının sıralandığı bölümün 5. Maddesi’nde özel eğitime tabi tutulması gereken engelli çocuklara ayrımcılık öngören bir düzenleme yer alıyor. Bu maddede, “Anaokuluna bulaşıcı hastalığı, ağır hastalığı veya özel gereksinimleri olan çocuklar alınamaz” deniliyor.
Protokol neye öncelik veriyor?
Anaokulunun faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları belirlemek amacıyla düzenlenen protokolde kayıt önceliği sıralaması da şöyle:
“Üniversitede öğrenim gören öğrencilerin (ön lisans, lisans, yüksek lisans, doktora ve tıpta uzmanlık) çocukları, Anadolu Üniversitesi ve Eskişehir Teknik Üniversitesi çalışanlarının çocukları, Eskişehir İl Eğitim Müdürlüğü’nde çalışan personel çocukları, üniversite mezunlar derneği üyelerinin çocukları.”
Belirlenen kontenjan için geçerli olmak üzere ise uygulanan öncelik sırası da şöyle: “Eşi şehit, gazi veya şehit malulü olan, eşi ölmüş olan, eşi çalışamayacak kadar hasta veya özürlü olan, anne ve baba çalışan, anne çalışan, baba çalışan, kurumda hizmet yılı fazla olan personel çocukları.”
“Protokol anayasaya aykırı”
Engelli ve özel eğitim ihtiyacı olan çocukların eğitimde uğradıkları ayrımcılığa karşı çalışmaları ve hukuk mücadelesiyle tanınan avukat Sedef Erken, üniversite ve Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğü arasında imzalanan protokolün hukuken geçersiz olduğunu söyledi.
Erken, bunun ciddi bir ayrımcılık ve anayasa ihlali olduğunu belirtip şöyle dedi:
“Öncelikle Anayasamızın 42. maddesinde, ‘Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz’ ifadesi yer alıyor. ‘Öğrenim hakkının kapsamı kanunla tespit edilir ve düzenlenir’ denmiş, buna uygun olarak yasal düzenlemeler yapılmıştır.
“Bir üniversitenin, tam da bu anayasa hükmüne uygun eğitimin yapılmasın sağlaması gereken Milli Eğitim Müdürlüğü ile anayasal eğitim hakkına aykırı böyle bir protokol yapması adeta skandal niteliğinde. Bu protokol geçersizdir ve hem anayasaya hem de tüm uluslararası sözleşmelere aykırıdır.”
“Eğitim hakkını engellemek suçtur”
Erken, “Her şeyden önce anayasal eğitim hakkının ihlali anlamına geliyor ancak ayrıca Türk Ceza Kanunu (TCK) ile düzenlenen “ayrımcılık yasağı”na da aykırı. Bir vatandaşın eğitim hakkını engellemek suçtur” diye konuştu.
Yaşanan olayın münferit olmadığını söyleyen Erken, bu tür vakaların sanıldığından daha yaygın olduğunu belirtip “Gereken önlemler alınmadığından ve cezasızlık alıp başını gittiğinden olsa gerek artık bu ihlalleri protokollere bile yazmaya başlamışlar. Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün yapması gereken, tüm çocukların eşit eğitim hakkından yararlanmasını sağlamaktır.” dedi.
Özel eğitim değerlendirme kurulu raporu nedir?
Özel eğitim değerlendirme kurulu raporu, eğitsel değerlendirme ve tanılama sonucunda destek eğitime ihtiyacı olduğu belirlenen özel gereksinimli bireyler (zihinsel, otizm, down sendromu, öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği, işitme, görme vb.) için düzenlenen bir rapor.
Rapor, Rehberlik ve Araştırma Merkezi’nce (RAM) veriliyor. Alınan eğitim raporuyla özel gereksinimli bireyler, istedikleri herhangi bir rehabilitasyon merkezinden ayda sekiz (8) saat bireysel ve grup eğitim verilmiş ise dört (4) saat grup eğitimini devlet destekli ücretsiz özel eğitim alıyorlar.
Ayrıca, okula giden (anaokulu, ilkokul, ortaokul, lise vb.) bireylerin tam zamanlı kaynaştırma, yarı zamanlı kaynaştırma veya ayrı bireyin uygun okula yönlendirmeleri de RAM’da ilgili kurum tarafından yapılıyor.
Ankara Üniversitesi Radyo, Sinema ve Televizyon bölümü öğrencisi. Toplumsal cinsiyet, kadın ve kültürel çalışmalar alanlarıyla ilgileniyor. Atölye BİA 7-15 Haziran 2021 “Haber Atölyesi” katılımcısı.
