27 yıllık deneyimli yeni bir dernek: Hak İnisiyatifi
İnsan hakları derneği Hak İnisiyatifi’nin kuruluşu 20 Nisan 2017’de duyuruldu. Derneğin kuruluşu için yaklaşık bir yıl çalışıldı; temel ilkeler, çalışma şekli, örgütlenme biçimi, temel metinler üzerinde tartışıldı ve resmi kuruluşu 13 Temmuz 2018 günü Ankara Valiliği’ne verilen dilekçeyle tamamlandı.
Hak İnisiyatifi artık bir dernek statüsünde.
Hak İnisiyatifi yeni bir dernek ama yaklaşım 27 yıllık bir mirası var. Çünkü derneği oluşturan yapı aslında büyük ölçüde 1991’de kurulan İnsan Hakları ve Mazlumlar İçin Dayanışma Derneği’nin (Mazlumder) kapatılan şubelerinden oluşuyor.
Mazlumder 19 Mart 2017 günü olağanüstü genel kurula gitme kararı almıştı. Olağanüstü genel kurul çağrısı dernek içinde tartışmalara neden olmuştu. Sonuçta o genel kurulda Mazlumder 16 şubesini kapatma ve bu şubelerin üyelerinin tasfiyesine karar vermişti. 12’si Kürt illerinde olan 16 şube Hak İnisiyatifi’ni oluşturdu.
Arif Koçer: “Dindar insanların yoğun olduğu bir kurum”
HAK İnisiyatifi Genel Başkanı Arif Koçer, Mayıs 2018’de Sivil Sayfalar’a verdiği bir demeçte derneği şöyle tanımlıyor:
“Müslüman, dindar insanların yoğun olduğu bir kurum olsak da sadece dindarlara dönük hak ihlallerini değil, hakkı yenen kim olursa olsun her ihlali kendi çalışma alanımız sayıyoruz ve ‘herkes için adalet’ diyoruz. Toplumun ötekileştirilen ve ayrımcı uygulamalar ile zulme maruz bırakılan tüm kesimlerini izliyor ve bu alanlarda çalışmayı yol haritamız içine koymuş bulunuyoruz.”
Arif Koçer, 33 kurucu üyeleriyle derneğin tüzüğünü Dernekler Masası’na teslim ettiğini; tüzüğün onaylandığını ve genel kurul hazırlarını yaptıklarını söylüyor.
Ruhavioğlu: “Yeni bir hareket”
HAK İnisiyatifi’nin Diyarbakır Temsilciliği Sözcüsü Reha Ruhavioğlu, yaptığı açıklamada derneğin Mazlumder’den ayrılanların derneği olarak hareket etmediğini ve “Mazlumder’den tasfiye edilen hak savunucuları aralarına başka arkadaşları da davet ederek yeni bir yol haritası belirlediler ve Türkiye insan hakları mücadelesinde yeni bir hareket olmaya niyetlendiler” dedi.
Reha Ruhavioğlu HAK İnisiyatifi’nin çalışma şeklini şu sözlerle anlattı:
“Mazlumder’de yaşanan tecrübeden alınan dersle birlikte 10 önemli konuda tutum belgeleri hazırladık. HAK İnisiyatifi’nin genel çerçevesini bu metinler belirleyecek. Örneğin Kürt Meselesi’nde nasıl bir tutuma sahip olduğumuz, özellikle yönetici adaylarına önceden altı çizilerek aktarılacak ki nasıl bir kurumda mücadele yürüteceğini tam olarak bilerek koysun elini taşın altına.”
Ruhavioğlu Hak İnisiyatifi’nin kurulur kurulmaz yaptığı çalışmaları şöyle sıraladı:
“İstanbul Temsilciliği emek meselesine dair bir yılda güzel işler yaptı. Diyarbakır da daha önce yaptığı çalışmaların dışında Amedspor ve Zarok TV’ye yönelik ayrımcılık ve hak ihlalleri ile ilgilendi.
“Yeni Müslüman Kadın Hareketi’nden Rümeysa Çamdereli’yi ağırlayıp Müslüman kadınların gündemini ve hak arayışlarını konuştuk. Ankara’dan Diyarbakır’a Kardeşlik Yürüyüşü başlatan ve 1000 km yürüyen Tuna Bekleviç’i ağırlayıp hak meselesinde yolun öğreticiliğini dinledik. Mücahit Bilici’yle İslam, Demokrasi, Hak meselelerini tartıştık.”
“İnsan hakları okulunu sürdüreceğiz”
Derneğin çalışma alanlarından biri de eğitim:
“Önümüzdeki dönemde iki yıllık planlamayı üyelerle birlikte tartışıp oluşturacağız; insan hakları okulunu sürdürmekle birlikte, insancıl hukuk ve çatışma çözümü konusunda birkaç haftalık bir eğitim ve ‘hak mücadelesinin Kur’anî referansları gibi bir ders dizisi koymayı planlıyoruz.
“Bu kadar çok hak ihlalinin olduğu yerde Hak İnisiyatifi’nin her zulme yetişebilmesi mevcut durumda mümkün değil, bunun için herkesin emeğine ve dayanışmasına ihtiyaç var. Hangi şehirde olursa olsun; gönüllüye, üyeye, dayanışma gösterecek insanlara ihtiyacımız var…”
Hak İnisiyatifi neler yapıyor?
Hak İnisiyatifi İstanbul temsilciliği kadın hakları, KHK ile ihraç edilenler ve grev hakları başta olmak üzere birçok hak ihlalleri konusunda çalışmalar yapıyor.
“Olağanüstü Hal koşullarında grev hakkı raporu” ve “Sayacılık sektöründe yaşanan hak ihlallerine dair gözlem” ve “Cemevi baskını gözlem” raporlarını hazırlayan İstanbul temsilciliği bu konularda etkinlikler düzenledi. “Türkiye’de Kadın Hakları ve Kadın Emeği” konulu bir etkinlik düzenleyerek, Kadının İnsan Hakları Yeni Çözümler Derneği’nden Zelal Ayman ile Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi Platformu’ndan Gülnur Elçik ile bir söyleşi gerçekleştirdi. “OHAL’de grev hakkı” konulu etkinlik ile Emek Çalışmaları Topluluğu’ndan Deniz Sert ile bir söyleşi gerçekleştirdi.
Ne olmuştu?
19 Mart 2017 tarihinde Mazlumder, olağanüstü genel kurula (OÜGK) gitti. Mazlumder’in bazı il şubeleri olağanüstü genel kurulun toplanmasının dernek tüzüğüne aykırı olduğunu savundu.
Olağanüstü genel kurulda derneğin 12’si Kürt illerinde olmak 16 şubesi kapatıldı ve üyelerinin üyeliği düşürüldü. Genel merkez Ankara’dan İstanbul’a taşındı; genel başkanlığa ise İstanbul Şube Başkanı Ramazan Beyhan getirildi.
Üyeliği düşürülüp, tasfiye edilen kişilerden oluşan bir ekip, yeni katılımlarla HAK İnisiyatifi’ni kurdu.
Mazlumder çalışmalarına devam ediyor. Mazlumder, resmi sitesinde yayınladığı açıklamada, Mazlumder’in eski Genel Başkanı Ahmet Faruk Ünsal ve bazı Genel Yönetim Kurulu üyelerinin, delegelerin büyük çoğunluğunun talebine rağmen, olağanüstü genel kurul toplantısı talebini hukuksuz bir şekilde reddettiğini savundu.
Gerçekleştirilen genel kurul sonrası kapatılan şubelerin sokağa çıkma yasağı sırasında TSK tarafından da gerçekleştirilen hak ihlallerini içeren raporlar siteden kaldırıldı.